[ Pobierz całość w formacie PDF ]

mental life. This, however, is not its meaning. Psychical treatment denotes, rather, treatment
taking its start in the mind, treatment (whether of mental or physical disorders) by measures
which operate in the first instance and immediately upon the human mind.
[Psyche to słowo greckie, które można przełożyć jako umyśl. Leczenie psychiczne
zatem to tyle co leczenie umysłu. Mógłby więc ktoś przypuścić, że chodzi tu o leczenie
patologicznych zjawisk umysłu. Nie taki jednak jest sens tych słow. Leczenie psychiczne
oznacza raczej leczenie, które za punkt wyjścia bierze umyśl, leczenie (czy to zaburzeń
umysłu, czy zaburzeń fizycznych) środkami, które przede wszystkim i bezpośrednio
oddziałują na umyśl.) W przypisie tłumacze przyznają, że Seele jest w istocie bliższe
greckiemu słowu psyche niż angielskie mind. Nie wspominając jednak o tym, że angielskim
odpowiednikiem niemieckiego Seele jest soul a nie mind, jeszcze bardziej zniekształcają
przez to dobitne stwierdzenie Freuda.
W Zarysie psychoanalizy, napisanym w 1938 roku, a opublikowanym pośmiertnie w
roku 1940, Freud podkreśla, że prace całego swego życia poświęcił możliwie najpełniejszemu
zrozumieniu świata ludzkiej duszy. Bezustannie powtarza, że ja [das Ich] stanowi tylko jeden
54
z aspektów naszej psyche, czyli duszy, współistniejący z innymi aspektami - z tym i z nad-ja.
Szczególnie chyba w tym kontekście tak bardzo mu zależało na wyraz
nym uwydatnieniu, że
gdy mówi o ja, chodzi mu o nasze świadome życie psychiczne, a gdy ma na myśli wszystkie
trzy instancje, całość psychiki, nasze życie świadome i nieświadome, wtedy mówi o duszy.
Psychoanaliza - pisze - opiera się na podstawowym założeniu, którego rozpatrzenie należy do
filozofii, ale którego uzasadnieniem są rezultaty, do których prowadzi. Z tego, co nazywamy
nasza psyche (życiem duszy), znamy dwie rzeczy (...)
[Von dem, was wir unsere Psyche (Seelenleben) nennen, ist uns zweierlei bekannt].
Fragment ten ukazuje z całkowitą jasnością, że dla Freuda psyche i życie duszy stanowią
jedno i to samo. Jak zwykle, w Standard Edition zamiast o duszy, mówi się o umyśle: we
know two kinds of things about what we call our psyche (or mental life) [znamy dwie rzeczy,
które nazywamy nasza psyche (lub życiem umysłu)]. We wcześniejszej wersji Zarysu
psychoanalizy, zatytułowanej Some Elementary Lessons in Psycho-Analysis, Freud pisze:
Psychoanaliza jest częścią należącej do psychologii wiedzy o duszy.
(Die Psychoanalyse ist ein Stock der Seelenkunde der Psychologie). Dla Freuda
psychologia jest szeroka dyscyplina, której cześć stanowi wiedza o duszy, psychoanaliza zaś
to z kolei pewna szczególna cześć tej ostatniej. Trudno o bardziej wyraziste stwierdzenie, że
psychoanaliza z samej swej istoty skupia się na ludzkiej duszy. W Standard Edition zdanie to
brzmi: Psychoanalysis is a part of the mental science of psychology.
[Psychoanaliza jest częścią nauki o umyśle należącej do psychologii]. Naprawdę nie
było żadnego powodu, by tak zniekształcić to, co u Freuda odnosi się do duszy - poza tym
jednym: chęcią, aby z psychoanalizy uczynić specjalność medyczna. Nie było żadnego
powodu, by tłumacze angielscy tak z
le zrozumieli wszystkie tę miejsca, w których Freud
mówi o duszy. Pierwsze trzy znaczenia słowa soul w The Shorter Oxford English Dictionary
bardzo dobrze oddają sens, o jaki chodzilo Freudowi. Jako pierwsze znaczenie podano:
zasada życia w człowieku, co zostało opatrzone kwalifikatorem przestarzale. Drugie i trzecie
znaczenie: spirytualna cześć człowieka w przeciwieństwie do czysto fizycznej oraz
emocjonalna cześć natury ludzkiej są bardziej aktualne. To prawda, że słowa soul używa się
obecnie w Ameryce głownie w powiązaniu ze sfera spraw religijnych. Jednakże w Wiedniu
czasów Freuda było inaczej, i inaczej też jest w krajach niemieckiego obszaru językowego
dzisiaj. W języku niemieckim słowo Seele ma nadał swój pełny sens i oznacza istotę
człowieczeństwa, to, co w człowieku najpełniej duchowe i co w nim najcenniejsze. Powinno
było zostać przełożone tak, aby ten sens został zachowany.
55
To, co według Freuda tworzy istotę człowieka lub należy do jego istoty - dusze
ludzka, tłumacze angielscy ograniczyli wyłącznie do ja w człowieku, do myślącej i
rozumującej części człowieka. Pominęli nie rozumujące to, irracjonalny świat
nieświadomości i uczuć. Freud używa słów Seele i seelisch, a nie słowa geistig, ponieważ [ Pobierz całość w formacie PDF ]