[ Pobierz całość w formacie PDF ]

zniesione w 1791 r., a przywrócone w latach 1815  1830), nada-
wany wyłącznie wysoko urodzonej szlachcie, noszono na błękitnej
wstędze przepasanej przez lewe ramię.
11
Lanvaust  zapewne chodzi o miejscowość i cypel Lanvéoc na
redzie Brestu.
12
Metz  miasto nad MozelÄ…, obecnie stolica departamentu
Mozeli.
13
Południowe Niderlandy cesarskie.
14
Legitymowali siÄ™ paszportem na nazwiska George Bawer 
d'Andlau i Ernest Bramback  LeszczyÅ„ski. WedÅ‚ug P. Boyé,
Stanislas Leszczyński, s. 141, królowi towarzyszyło jeszcze dwóch
zaufanych ludzi w roli służących, co potwierdza początek po-
wyższego opisu. Wspomniany sekretarz Hulin podaje, że królowi
towarzyszył także Piotr Grzegorz Orlik, syn hetmana kozackiego
na wygnaniu, Filipa Orlika: Materyały do historyi Stanisława
Leszczyńskiego, s. 163 n., ale wiadomość ta nie znajduje
potwierdzenia w innych przekazach.
15
Chodzi o Frankfurt nad OdrÄ….
16
Chodzi o ambasadora Francji w Polsce, hrabiego Antoniego
Feliksa Montiego (zob. przyp. 10 do Listu...).
17
Siedziba ambasady francuskiej w Warszawie znajdowała się
wówczas na Krakowskim Przedmieściu w pobliżu kościoła Z
w.
Krzyża.
18
Teodor Potocki (1664  1738), biskup chełmiński od 1699 r.,
warmiński od 1711 r., arcybiskup gniez
nieński i prymas Polski od
1722 r, po abdykacji Augusta II w 1706 r. opowiedział się po
stronie Leszczyńskiego, w 1709 r. uznał Augusta II, w 1733 r.
ponownie stronnik Leszczyńskiego, w 1735 r. pojednał się z
Augustem III.
19
Sejm elekcyjny trwał od 25 VIII do 5 X 1735.
20
Cyfra wielokrotnie przesadzona. Według szacunków histo-
ryków na elekcję przybyło do 20 tys. szlachty  zob. S. Aske-
nazy, Przedostatnie bezkrólewie, [W:] Dwa stulecia XVIII i XIX.
Badania i przyczynki, t. l, Warszawa 1901, s. 128, 130 n.
21
Zniekształcona nazwa Thorn  Toruń.
22
Do Zamku Królewskiego w Warszawie.
23
Miasto portowe u ujścia Loary (Bretania).
[II]
1
Brest  główny port francuskiej marynarki wojennej na
wybrzeżu atlantyckim, położony na zachodnim krańcu Bretanii.
2
Bertheaume  miejscowość w Bretanii.
3
Wyspa u zachodniego krańca Bretanii.
4
Godeteur  zapewne chodzi o Fin de Terre, po angielsku
Landes End, najdalej na zachód wysunięty cypel południowego
wybrzeża Anglii  zob. Atlas Universel par Robert Géographe et
par Robert de Vaugondy son fils [...], Paris (XVIII w.), mapa nr 21;
Hydrographie Françosie. Recueil des cartes marines générales et
particuli%0Å„res, dressées au dépôt des cartes, plans et journaux. Par
ordre des Minist%0Å„res de la Marine depuis 1737 jusques en 1772.
Par feu M. Bellin, Ingénieur Hygrographe du Dépôt et autres, vol. I
(1773), mapa nr 12.
5
Pointe des Perées  zapewne Point Peverel, półwysep po
wschodniej stronie Isle de Purbeck, na południe od dzisiejszego
miasta Bournemouth  Atlas Universel, mapa nr 21; Hydro-
graphie Françoise, vol. I, mapa nr 12.
6
Korweta  La Méduse" zabraÅ‚a z Calais przysÅ‚anych tam z
Dunkierki trzynastu kapitanów statku znających Bałtyk i warunki
żeglugi na tym morzu oraz dwudziestu sześciu pilotów
obznajomionych z wybrzeżem Flandrii. Mieli oni służyć radą i
swoim doświadczeniem dowódcom okrętów królewskich nie
znającym Morza Północnego i Bałtyku.
7
Pas de Calais  Cieśnina Kaletańska.
8
Dogger Bank  ławica podwodna w środkowej części Morza
północnego, około 260 km długości, 30 km szerokości, głębokość
na niej od 15 do 37 m.
9
Poziome drzewce omasztowania statku, przytwierdzone w
środku swej długości do masztu lub stengi (przedłużenie kolumny
masztu); służy do rozpinania żagla czworokątnego (rejowego).
10
Na statkach wielomasztowych żagiel najbardziej wysunięty do
tyłu.
11
Drugi od dołu żagiel czworokątny na maszcie statku żaglowego
z ożaglowaniem rejowym.
12
Główny żagiel na grotmaszcie; na statku dwumasztowym
maszt większy, na trójmasztowym  środkowy, a na żaglowcu
wielomasztowym  każdy (kolejno numery od dziobu), oprócz
pierwszego i ostatniego.
13
PrzylÄ…dek Erneuse (Erneus, Landers Ness, Landes Nés), po
norwesku Lindesnes, na południu Norwegii  Atlas Universel,
mapa nr 25; Hydrographie Françoise, vol. I, mapy nr 6, 7.
14
Gottenburg, dzisiaj Göteborg  miasto portowe na zachodnim
wybrzeżu Szwecji nad Kattegatem.
15
Mardou (Mardö, Mardoe)  wyspa na poÅ‚udniowym wybrzeżu
Norwegii, mniej więcej w środku drogi między przylądkiem
Lindesnes a Oslo, przy mieście Arendal, na południe od niego 
Atlas Universel, mapa nr 25; Hydrographie Françoise, vol. I, mapy
nr 6, 7.
16
Zapewne konsul lub rezydent francuski w Norwegii.
17
Kattegat.
18
Elseneur, po duńsku Helsingor  zamek duński nad Sundem.
19
Chodzi tu o Chrystiana VI (1730  1746).
20
Chodzi o prowincjÄ™ Marstrand.
21
Zabezpieczała ona pobór ceł sundzkich od przepływających
statków na rzecz króla Danii (pobierano je w latach 1425 
 1857).
22
Major de Villeuielle  brak bliższych danych.
23
Generał brygady kawalerii de Reisfeldt  brak bliższych
danych.
24 [ Pobierz całość w formacie PDF ]